ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ នាំមកនូវមោទនភាពនិងប្រយោជន៍ដ៏ធំធេងសម្រាប់ជាតិខ្មែរ

គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ដែលជាគម្រោងព្រែកជីកផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដ៏មហាសាលដល់សង្គមសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា នឹងបើកការដ្ឋានសាងសង់ជាផ្លូវការ នៅវេលាម៉ោង៩ និង៩នាទី ថ្ងៃទី៥ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤ ក្រោមអធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃកម្ពុជា ។ សម្រាប់ទីតាំងរៀបចំពិធីបើកការដ្ឋាន គឺរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានជ្រើសរើសនៅចំនុចភូមិព្រែកតាកែវ ឃុំសំរោងធំ ស្រុកកៀនស្វាយ  ខេត្តកណ្តាល ដែលជាចំនុចចាប់ផ្តើមជាប់នឹងទន្លេមេគង្គក្រោម។ ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ត្រូវបានចាត់ទុកថាជាព្រែកជីកដែលបាននាំឱ្យមានសាមគ្គីភាព និងមោទនភាពជាតិ។ ព្រែកជីកនេះ ជាផ្លូវទឹកតភ្ជាប់ពីទន្លេទៅកាន់សមុទ្ររបស់កម្ពុជា […]

បណ្ឌិត គិន ភា៖ «ការណ៍ពិត» និង «ការពារ»

ស្រុកយើងបច្ចុប្បន្ន ឱ្យតែមានហេតុការណ៍សង្គម នយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ចអ្វីមួយកើតឡើងម្តងៗ ការជជែកវែកញែកក្នុងចំណោមអ្នកប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គមនិងតាមហាងកាហ្វេ មានលក្ខណៈសកម្មនិងផុលផុសមែនទែន ហើយក៏លេចមុខអ្នកជំនាញឬអ្នកប្រាជ្ញតាម Facebook ឬ TikTok ក៏ច្រើនដែរ ហើយអ្នកប្រាជ្ញពហុជំនាញដែលដឹងគ្រប់រឿងក៏មានមិនតិចដែរ។ ក្នុងចំណោមអ្នកជជែកវែកញែកទាំងនោះ យើងអាចបែងចែកជាបីប្រភេទធំៗ ប្រភេទទី១ គឺអ្នកប្រឆាំងផ្កាប់មុខ, ប្រភេទទី២ គឺអ្នកគាំទ្រផ្កាប់មុខ និងប្រភេទទី៣ គឺអ្នកប្រកាន់ទស្សនៈកណ្តាលនិយមឬមជ្ឈិមបដិបទាប្រកបដោយហេតុផល ពោលគឺមិនឆ្វេងពេក មិនស្តាំពេក។ សម្រាប់ក្រុមមនុស្សប្រភេទទី១ នេះ ទោះបីរាជរដ្ឋាភិបាលឬអាជ្ញាធរនិយាយអ្វីឬក៏ធ្វើអ្វីក៏ខុសដែរ […]

«បើមិនបានជួយជាតិ សូមកុំឱ្យក្លាយជាបន្ទុករបស់ជាតិ»

ការបញ្ចេញមតិរបស់បងប្អូនយើងមួយចំនួន​តាមបណ្ដាញព័ត៌មានសង្គមនាពេលកន្លងមក និងជាពិសេស ​នាពេលថ្មីៗនេះ បានបង្ហាញឱ្យឃើញពីកម្រិតសមត្ថភាពរបស់ពួកគាត់ក្នុងការគិតប្រកបដោយភាពហ្មត់ចត់ វិចារណញាណ ភាពគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និងភាពសមហេតុផល និងការវិភាគបែបវិចារវិទ្យាសម្ភារនិយម និងវិចារវិទ្យាមនោនិយម។ ប៉ុន្តែស្ថានភាពនេះ, មួយផ្នែកបង្ហាញឱ្យឃើញពីចំណុចខ្វះខាតនៃប្រព័ន្ធអប់រំរបស់យើង​ ដែលមិនអាចបង្រៀនឱ្យប្រជាពលរដ្ឋយើងឱ្យចេះអំពីរបៀបគិតនិងពិចារណាឱ្យបានពេញលេញ​។ ទន្ទឹមនឹងនេះ បណ្ឌិត បញ្ញវន្ត និងវិជ្ជាករដទៃទៀត ក៏មានចំណែកទទួលខុសត្រូវក្នុងរឿងនេះដែរ ដែលមិនបានរួមចំណែកឱ្យស័ក្តិសមនឹងតួនាទីរបស់ខ្លួនក្នុងរឿងនេះ។ សូក្រាត បាននិយាយថា «ខ្ញុំមិនអាចបង្រៀននរណាម្នាក់អំពីអ្វីមួយនោះទេ ខ្ញុំគ្រាន់តែអាចធ្វើឱ្យពួកគេចេះគិត (I cannot teach […]

ទស្សនៈតាបូរណ៍៖ ការនិយាយ ឬសរសេរ បញ្ហាអ្វីក៏ដោយត្រូវមានឯកសារយោងឲ្យបានច្រើន

ទស្សនៈ តាបូរណ៍ លោកតាប្រាប់ទៅ យុវជនកម្ពុជា ថា ការ និយាយ ឬសរសេរ បញ្ហា អ្វីក៏ដោយត្រូវមានឯកសារយោងអោយបានច្រើន ព្រោះការមានឯកសារយោងច្រើនអាចពង្រឹងភាពជឿជាក់ និងជម្រៅនៃអំណះអំណាងរបស់មនុស្សម្នាក់មិនថានិយាយ ឬសរសេរនោះទេ។  សម្រាប់យុវជនកម្ពុជា ក៏ដូចជាមិត្តភ័ក្តិរបស់ពួកគេជុំវិញពិភពលោក ការប្រើប្រាស់ឯកសារយោងផ្សេងៗអាចផ្តល់នូវអត្ថប្រយោជន៍សំខាន់ៗមួយចំនួនដូចជា៖  •ភាពជឿជាក់ និងសិទ្ធិអំណាន ការយោងប្រភពដែលបានបង្កើតឡើងយ៉ាងល្អអាចផ្តល់ភាពជឿជាក់ចំពោះអំណះអំណាង ឬនិទានរឿងរបស់ពួកគេ ដោយបង្ហាញថាការអះអាងរបស់ពួកគេត្រូវបានគាំទ្រដោយព័ត៌មានដែលអាចទុកចិត្តបាន។  •ការពង្រីកចំណេះដឹង ការចូលរួមជាមួយប្រភពជាច្រើន អនុញ្ញាតឱ្យយុវជនមើលប្រធានបទពីទស្សនៈផ្សេងៗគ្នា ដោយហេតុនេះពង្រីកការយល់ដឹងរបស់ពួកគេ […]

ឯកឧត្តម ជា ច័ន្ទបរិបូរណ៍៖ អ្វីក៏ដោយ ត្រូវមានវិន័យ

អ្វីក៏ដោយ ត្រូវមានវិន័យ ! វិន័យនាំអោយមានសេចក្តីថ្លៃថ្នូរ …។ល។ វិស្ស័យកីឡាកដូចគ្នា បើកីឡាករគ្មានវិន័យ បើកាត់សេចក្តីគ្មានយុត្តិធម៍ បញ្ហានិងកើតមានឡើង។ វិន័យលើកកម្ពស់ការគោរព និងសេចក្តីថ្លៃថ្នូរ ធានាបាននូវភាពយុត្តិធម៌ និងអាកប្បកិរិយាត្រឹមត្រូវ។ បើគ្មានវិន័យ សូម្បីតែនៅក្នុងស្ថានភាពដែលអ្នកចូលរួមទាំងអស់មានជំនាញ ឬចំណេះដឹងស្មើគ្នាក៏ដោយ យុត្តិធម៌ និងសុចរិតភាពអាចត្រូវបានសម្របសម្រួល ដែលនាំឱ្យមានបញ្ហា និងជម្លោះ។ គោលការណ៍នេះអាចអនុវត្តបានយ៉ាងទូលំទូលាយ៖ √កីឡា ក្នុងកីឡា អ្នកលេងដែលមានវិន័យគោរពតាមច្បាប់ និងគោរពគូប្រកួត […]

ទស្សនៈ៖ ក្នុងចំណោមឈ្មោះជាច្រើន​ដែលបានចារឹកក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ​គ្មាននរណាលេចធ្លោជាង​ «តេជោ» ឡើយ

នៅក្នុងបេះដូងនៃអាស៊ីអាគ្នេយ៍បុរាណ តំបន់ទំនាបលិចទឹកដ៏ធំទូលាយ និងមានជីជាតិបានគ្របដណ្តប់ផ្លូវខ្យល់នៃព្រែកជីក ដែលជាសរសៃឈាមដ៏សំខាន់ដែលចិញ្ចឹមទឹកដី និងប្រជាជនរបស់វា។ ផ្លូវទឹកនេះមិនគ្រាន់តែជាលក្ខណៈភូមិសាស្រ្តទេ។ វាជាខ្សែជីវិតដែលអាចឱ្យការរីកចំរើននៃវិស័យកសិកម្ម សម្របសម្រួលពាណិជ្ជកម្ម និងជំរុញការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌។ នៅតាមបណ្តោយច្រាំងទន្លេ ការតាំងទីលំនៅតូចៗបានរីកចម្រើនទៅជាមជ្ឈមណ្ឌលនៃសកម្មភាពដ៏មមាញឹក ជីវភាពរស់នៅរបស់ពួកគេត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់យ៉ាងស្និទ្ធស្នាលជាមួយនឹងចង្វាក់នៃទឹក។ ពេលធ្វើដំណើរទៅមុខទៀត ពួកគេនឹងជួបជាមួយនគរភ្នំដែលជាអាណាចក្រដែលលាតសន្ធឹងពាសពេញប្រទេសវៀតណាម កម្ពុជា និងថៃសព្វថ្ងៃនេះ។ ហ្វូណនមានភាពល្បីល្បាញដោយសារភាពពូកែខាងយុទ្ធសាស្ត្រក្នុងពាណិជ្ជកម្ម ក្លាយជាមហាអំណាចដែនសមុទ្រដ៏សំខាន់ដែលតភ្ជាប់បូព៌ា និងខាងលិចតាមរយៈកំពង់ផែ និងផ្លូវពាណិជ្ជកម្មដែលមានការអភិវឌ្ឍន៍ខ្លាំង។ សារៈសំខាន់នៃហ្វូណនមិនអាចនិយាយបានឡើយ៖ វាគឺជាការរលាយដែលវប្បធម៌ ទំនិញ និងគំនិតចម្រុះបានបញ្ចូលគ្នា ដែលធ្វើឱ្យវាក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលនៃទ្រព្យសម្បត្តិ […]

អ្នកដែលលះបង់ជីវិត ដើម្បីរំដោះប្រទេស និងប្រជាជន ទើបសាកសមជាវិរៈជន

ក្នុងរបបប្រល័យពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត នៅកម្ពុជាពីឆ្នាំ ១៩៧៥ ដល់ឆ្នាំ ១៩៧៩ ប្រជាជនកម្ពុជាបានស៊ូទ្រាំនឹងទុក្ខលំបាក និងការលំបាកដែលមិនអាចនឹកស្មានដល់។ គោលនយោបាយឃោរឃៅ និងមនោគមវិជ្ជាជ្រុលនិយមរបស់របបនេះ បានបណ្តាលឱ្យមានការប្រល័យពូជសាសន៍ដ៏សាហាវបំផុតមួយនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រមនុស្សជាតិ។ នៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ ប៉ុល ពត ប្រជាជនកម្ពុជាត្រូវបានបង្ខំឱ្យបោះបង់ចោលផ្ទះសម្បែងរបស់ពួកគេ ហើយត្រូវបានផ្លាស់ទីលំនៅទៅជនបទដើម្បីធ្វើការនៅក្នុងជំរុំពលកម្មដោយបង្ខំ។ គ្រួសារត្រូវបានហែកហួរគ្នា ហើយមនុស្សជាច្រើនត្រូវរងការអត់ឃ្លាន ធ្វើទារុណកម្ម និងការប្រហារជីវិត។ បញ្ញវន្ត អ្នកជំនាញ និងនរណាម្នាក់ដែលយល់ថាជាការគំរាមកំហែងដល់របបនេះ ត្រូវបានតម្រង់គោលដៅ និងសម្លាប់។ […]

ឯកឧត្តម ប៉ែន បូណា៖ សេរីភាពបញ្ចេញមតិ និងអំពើល្មើសច្បាប់មិនដូចគ្នាទេ

មានការភាន់ច្រឡំឬការបំភាន់អំពីសេរីភាពបញ្ចេញមតិ(ឬមតិរិះគន់) និងការបំពានច្បាប់ដែលធ្វើឱ្យមានភាពច្របូកច្របល់ក្នុងសង្គម។ តាមពិតគ្មានអ្វីពិបាកយល់ទេ ដូច្នេះ សូមបែងចែកឱ្យច្បាស់ ហើយសូមកុំយកសេរីភាពបញ្ចេញមតិមកលាយឡំគ្នាជាមួយអំពើល្មើសច្បាប់។ ដើម្បីយល់ដឹងពីបញ្ហានេះឱ្យច្បាស់ ខ្ញុំសូមលើកយកប្រការមួយចំនួនដែលមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ក៏ដូចជាកតិកាសញ្ញាអន្តរជាតិ និងសេចក្តីប្រកាសជាសកលស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស ដែលគេទទួលស្គាល់និងអនុវត្តទូទាំងពិភពលោក៖ មាត្រា ៤១ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញចែងថា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមានសេរីភាពខាងការបញ្ចេញមតិរបស់ខ្លួន សេរីភាពខាងសារព័ត៌មាន សេរីភាពខាងការបោះពុម្ពផ្សាយ សេរីភាពខាងការជួបជុំ។ ប៉ុន្តែ ជនណាក៏ដោយមិនអាចឆ្លៀតប្រើសិទ្ធិនេះដោយរំលោភនាំឱ្យប៉ះពាល់ដល់កិត្តិយសរបស់អ្នកដទៃ ដល់ទំនៀមទម្លាប់ល្អរបស់សង្គម ដល់សណ្តាប់ធ្នាប់​សាធារណៈ និងដល់សន្តិសុខជាតិឡើយ។ របបសារព័ត៌មានត្រូវកំណត់ដោយច្បាប់។ មាត្រា១៩(៣) […]

២០មិថុនា កំណត់ត្រាអំពីតម្លៃនៃការលះបង់ដើម្បីសិទ្ធិរស់រានមានជីវិតរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរ

ថ្ងៃទី២០ មិថុនា កាលពី៤៧ឆ្នាំមុន នៅលើទឹកដីជាយដែននៃកម្ពុជា មានយុវជនខ្មែរមួយរូបទើបតែអាយុ ២៥ឆ្នាំ បានសម្រេចចិត្តប្រកបដោយការលះបង់ខ្ពស់បំផុតជាមួយយុទ្ធមិត្តដ៏ស្មោះស្ម័គ្រ​៤រូបផ្សេងទៀតដើម្បីទាមទារសិទ្ធិរស់រានមានជីវិតរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរ។

សហជីពដែលប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល ទើបហៅថាសហជីពឯករាជ្យ?

សហជីពធ្វើការតវ៉ាប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល ទើបហៅថាសហជីពឯករាជ្យឬ? សហជីពការពារផលប្រយោជន៍កម្មករនិយោជិតពិតប្រាកដជាសហជីពក្លែងក្លាយឬ? ការលើកឡើងនូវពាក្យសហជីពឯករាជ្យ សហជីពក្លែងក្លាយ ជាការញ៉ុះញង់បំបែកបំបាក់ បង្កើតការរើសអើងសហជីព និងអង្គការវិជ្ជាជីវៈនៅកម្ពុជា ដែលមានជាង ៦៣០០ ដែលកំពុងដំណើរការងាររបស់ខ្លួនដោយសេរី គ្មានការរិតត្បិត ឬបំផិតបំភ័យដូចការលើកឡើងដោយសារព័ត៌មាន សហជីព និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួននោះទេ។ គ្រប់សហជីព និងអង្គការវិជ្ជាជីវៈត្រូវបានចុះបញ្ជីត្រឹមត្រូវតាមនីតិវិធី និងបានតម្កល់លក្ខន្តិកៈរបស់ខ្លួននៅក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ។ ក្នុងលក្ខន្តិកៈរបស់ពួកគេ បានប្រកាសពីជំហរបម្រើផលប្រយោជន៍កម្មករនិយោជិត សុខដុមរមនាក្នុងទំនាក់ទំនងវិជ្ជាជីវៈ មិនចូលរួមធ្វើនយោបាយ ឬសកម្មភាពនយោបាយណាមួយ។ សហជីព […]