ស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលដ៏លំបាកពេលនេះ យើងគ្រប់គ្នាសូមឈរលើមូលដ្ឋានស្នេហាជាតិដោយបញ្ញា បេះដូង និងមនសិការ នោះទើបជាតិយើងនឹងកាន់រឹងមាំ ខ្លាំងក្លា គ្មានខ្មាំងណាអាចបំបាក់បាន។ បច្ចុប្បន្នគេបានខិតខំវាយប្រហារយើង ប្រើគ្រប់ល្បិចកល “បទពិសោធន៍ប្រាក់ឌួង” ដើម្បីឱ្យយើងឈ្លោះគ្នា ឈប់សាមគ្គីគ្នា កងកម្លាំងមិនគោរពបទបញ្ជា កងកម្លាំង និងមហាជនទន់ខ្សោយលែងផ្តល់ការគាំទ្រ និងជឿជាក់។ មួយវិញទៀត យើងក៏មានសត្រូវដ៏ឈឺចាប់បំផុតមួយទៀត ដែលមានឈាមជាខ្មែរ តែបម្រើបរទេសខិតខំគ្រប់បែបយ៉ាងវាយប្រហារជាតិខ្លួនឯង ទើសគ្រប់រឿង ផ្សាយបន្តពីឧបាយកលដែលសត្រូវរៀបចំ ញ៉ុះញ៉ង់យើងឱ្យមានការសង្ស័យ ហើយបង្កើតភាពស្រពេចស្រពិល និងបង្អាក់ឆន្ទៈដ៏មុតស្រួចរបស់យើង។ […]
Category: ទស្សនៈ
បណ្ឌិត ស៊ឺន សំ៖ ដើម្បីជៀសវាងការឈ្លានពានតាមព្រំដែនទៅជាសង្គ្រាមពេញលេញ កម្ពុជាគួរផ្តោតលើយុទ្ធសាស្ត្រសន្តិភាព ការពារអធិបតេយ្យភាព និងការអភិវឌ្ឍខ្លួនឯង
ដើម្បីជៀសវាងការឈ្លានពានតាមព្រំដែនទៅជាសង្គ្រាមពេញលេញ និងការមើលងាយបន្តពីប្រទេសថៃមកលើប្រទេសកម្ពុជានោះ កម្ពុជាគួរផ្តោតលើយុទ្ធសាស្ត្រសន្តិភាព ការពារអធិបតេយ្យភាព និងការអភិវឌ្ឍខ្លួនឯង។ នេះជាការលើកឡើងរបស់បណ្ឌិត ស៊ឺន សំ សាស្រ្តាចារ្យវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។ ជាយោបល់ខ្លះៗ លោក បណ្ឌិត ស៊ឺន សំ បានបែងចែកជាផ្នែកៗសម្រាប់ងាយយល់ រួមមាន៖ ១. ការពារអធិបតេយ្យភាពតាមផ្លូវច្បាប់និងការទូត (ផ្តោតលើការទប់ស្កាត់ការឈ្លានពាន)បន្តប្រើប្រាស់តុលាកាអន្តរជាតិ (ICJ) និង UN៖ កម្ពុជាបានទទួលជ័យជំនះពី ICJ ក្នុងអតីតកាល […]
បណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ ករណីបើកច្រកព្រំដែនគោក កម្ពុជា-ថៃ ក្នុងន័យជួយសម្រាលស្ថានការណ៍ និងខ្សែច្រវាក់ផលិតកម្ម ត្រូវមានរបៀបវារៈច្បាស់លាស់ ចៀសវាងសាចទឹកដាក់គ្នា
ផ្អែកតាមលទ្ធផលកិច្ចប្រជុំពិសេសនៃគណៈកម្មាធិការព្រំដែនទូទៅ កម្ពុជា-ថៃ (GBC) កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥ រវាងកម្ពុជានឹងថៃ ភាគីទាំងពីរបានឯកភាពគ្នាពិនិត្យលើ សំណើរបស់ភាគីជប៉ុន ដែលស្នើសុំឱ្យបើកច្រកព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ ឡើងវិញ ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ខ្សែច្រវាក់ផលិតកម្ម។ លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ អ្នកជំនាញវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយបានគូសបញ្ជាក់ថា ប្រទេសពីរដែលមានជម្លោះព្រំដែនជាមួយនឹងគ្នារហូតឈានដល់កម្រិតធ្ងន់ ដែលជាសង្គ្រាមប្រដាប់អាវុធ គប្បីស្វែងរកការបញ្ចប់អរិភាពឱ្យបាននៅក្នុងពេលវេលាសមស្របណាមួយ។ ទោះជាយ៉ាងណា ចុងបញ្ចប់នៃជម្លោះប្រដាប់អាវុធមិនមែនតាមរយៈចុងកាំភ្លើងនោះទេ គឺតាមរយៈកិច្ចខំប្រឹងប្រែងការទូត ការចរចានិងសន្ទនាគ្នា ខណៈដែលការ សន្ទនាដែលមានប្រសិទ្ធភាព […]
បណ្ឌិត ស៊ឺន សំ៖ ស្មារតីស្នេហាជាតិ និងការប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះអន្តរាយនៃការបែកបាក់ជាតិ
ប្រទេសកម្ពុជា ដែលជាប្រទេសដ៏មានប្រវត្តិសាស្ត្រយូរលង់ និងអច្ឆរិយៈនៃអរិយធម៌អង្គរ បានឆ្លងកាត់នូវឧបសគ្គជាច្រើននៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏វែងឆ្ងាយរបស់ខ្លួន។ ក្នុងនោះ បញ្ហាដ៏ធំមួយដែលបានធ្វើឱ្យប្រទេសជាតិធ្លាក់ចុះ និងបាត់បង់ភាពរុងរឿង គឺការបែកបាក់ផ្ទៃក្នុង ដែលជួនកាលត្រូវបានជំរុញដោយឥទ្ធិពលខាងក្រៅ ជាពិសេសពីប្រទេសជិតខាង។ តាមប្រវត្តិសាស្ត្រ ប្រទេសជិតខាងរបស់កម្ពុជាបានប្រើប្រាស់ឱកាសនៃភាពទន់ខ្សោយផ្ទៃក្នុងរបស់ខ្មែរ ដើម្បីបំបែកបំបាក់សាមគ្គីភាពជាតិ ហើយអ្វីដែលគួរឱ្យសោកស្តាយបំផុតនោះ គឺការចូលរួមរបស់ខ្មែរមួយចំនួនដែលបានទទួលថវិកា ឬផលប្រយោជន៍ផ្សេងៗពីបរទេស ដើម្បីបម្រើផលប្រយោជន៍បរទេស និងបំផ្លាញប្រទេសជាតិរបស់ខ្លួន។ ប្រវត្តិសាស្ត្របានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ថា ការបែកបាក់ផ្ទៃក្នុងរបស់ខ្មែរមិនមែនកើតឡើងដោយឯកឯងនោះទេ ប៉ុន្តែជារឿយៗមានការជ្រៀតជ្រែកពីខាងក្រៅ។ ឧទាហរណ៍ នៅសម័យមួយចំនួន ប្រទេសជិតខាងដូចជាថៃ និងយួន […]
នាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មីរបស់ថៃ អាចបញ្ចប់បញ្ហាជម្លោះព្រំដែន និងស្តារទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ថៃ ដែលបានធ្លាក់ក្នុងកម្រិតដ៏អាក្រក់បំផុតនេះបានទេ?
សកម្មភាពឈ្លានពានរបស់ថៃមកលើកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ២០២៥ បានធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរធ្លាក់ចុះក្នុងកម្រិតដ៏អាក្រក់បំផុតប្រចាំប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលមិនធ្លាប់មាន។ ទំនាក់ទំនងការទូតរវាងកម្ពុជា-ថៃបានធ្លាក់ដល់កម្រិតទាបបំផុតនេះ ដែលដើមចមគឺបង្កឡើងពីភាគីថៃ ដោយភាគីថៃបានសម្រេចជាឯកតោភាគីបិទច្រកព្រំដែនទាំងអស់ជាមួយកម្ពុជា ចាប់ពីថ្ងៃទី២៣ មិថុនា ឆ្នាំ២០២៥។ គិតចាប់តាំងពីថ្ងៃទី២៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ ពោលគឺថ្ងៃដែលកងទ័ពថៃ បានបើកការវាយប្រហារមកលើបូរណភាពទឹកដីរបស់កម្ពុជា ក្នុងតំបន់ប្រាសាទតាមាន់ធំ ក្នុងភូមិសាស្ត្រខេត្តឧត្តរមានជ័យ រួចមក គឺមានរយៈពេលជាង ១ខែហើយ ដែលកម្ពុជា និងថៃ នៅតែស្ថិតក្នុងស្ថានភាពប្រឈមមុខដាក់គ្នាខ្លាំង បើទោះជាប្រទេសទាំងពីរ សម្រេចបានកិច្ចព្រមព្រៀងឈប់បាញ់ កាលពីថ្ងៃទី២៨ […]
ឯកឧត្តម ស សុខា៖ នយោបាយផ្ទៃក្នុងថៃច្របូកច្របល់ តែមេដឹកនាំថៃគួរមានចរិតចាស់ទុំ ថ្លៃថ្នូរ និងចេះរៀនសូត្រពីភាពលេចធ្លោរបស់មេដឹកនាំខ្មែរ!
ឯកឧត្ដមអភិសន្តិបណ្ឌិត ស សុខា ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ នៅថ្ងៃទី១៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ បានបង្ហោះសំណេរលើបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុក ដែលមានខ្លឹមសារទាំងស្រុងដូចខាងក្រោម៖ នយោបាយផ្ទៃក្នុងថៃ ច្របូកច្របល់ តែមេដឹកនាំថៃ គួរមានចរិតចាស់ទុំ ថ្លៃថ្នូរ និងចេះរៀនសូត្រពីភាពលេចធ្លោរបស់មេដឹកនាំខ្មែរ! វាជារឿងហួសចិត្ត និងមិននឹកស្មានថា មេដឹកនាំថៃ ហាមាត់ទៅរួច«ករណីចាប់ខ្លួនសម្ដេចតេជោ និងសម្ដេចធិបតី ប្រសិនរកឃើញនៅក្នុងប្រទេសថៃ»។ បើមិនយល់ទិដ្ឋភាពច្បាប់អន្តរជាតិ ក៏ត្រូវឈ្វែងយល់អំពីការទូតក្នុងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិដែរ។ ឬមួយមិនយល់ទាំងពីរនេះ? បើមែននោះ […]
បណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ ករណីទាហានថៃជាន់មីន ថៃមិនអាចឆ្លើយដាក់បន្ទុកកម្ពុជាបានជាដាច់ខាត
ថ្ងៃទី៩ សីហា ២០២៥ មានព័ត៌មានចុះផ្សាយថា ទាហានថៃ៣ នាក់ជាន់មីន ចំណុចនេះ លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ ដែលជាអ្នកវិភាគនយោបាយ បានលើកឡើងថា មានសេណារីយ៉ូចំនួន២ ដែលត្រូវពិចារណា ដោយផ្អែកលើផែនទីនៃសន្ធិសញ្ញាបារាំង – សៀម។ តាមលោកបណ្ឌិត សេណារីយ៉ូចំនួន២ នោះរួមមាន៖ ទី១. ប្រសិនបើ ទាហានថៃ ជាន់មីនក្នុងទឹកដីខ្លួនឯង ខេត្តស៊ីសាកេត […]
ការឈឺចាប់នៃអតីតកាល គឺកម្លាំងជំរុញឱ្យកម្ពុជាក្លាយជាប្រទេសរឹងមាំ
កម្ពុជា ទឹកដីនៃអរិយធម៌អង្គរដ៏អស្ចារ្យ និងជាមរតកនៃបុព្វបុរសដែលបានតស៊ូកសាងជាតិរាប់សតវត្សរ៍ បានឆ្លងកាត់ប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏ជូរចត់ និងពោរពេញដោយការបាត់បង់។ ក្នុងចំណោមនោះ ការឈ្លានពានពីប្រទេសជិតខាង ជាពិសេសប្រទេសថៃ បានបន្សល់ទុកនូវស្លាកស្នាមដ៏ជ្រៅនៅក្នុងបេះដូងប្រជាជនខ្មែរ។ ការឈឺចាប់នេះមិនត្រឹមតែជាការចងចាំនៃអតីតកាលប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែជាមេរៀនដ៏មានតម្លៃដែលរំឭកយើងថា ការទន់ខ្សោយនឹងនាំមកនូវការបាត់បង់ ខណៈការតស៊ូ និងការប្តេជ្ញាចិត្តនឹងនាំមកនូវជ័យជម្នះ។ កម្ពុជាមានសក្តានុពលដ៏ធំធេង ទាំងធនធានធម្មជាតិ វប្បធម៌ និងធនធានមនុស្ស។ ប្រសិនបើយើងអាចប្រែក្លាយការឈឺចាប់ទៅជាកម្លាំង និងរួបរួមគ្នាដើម្បីសាងសង់ជាតិ កម្ពុជានឹងមិនត្រឹមតែក្លាយជាប្រទេសរឹងមាំប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែនឹងក្លាយជាគំរូនៃភាពជឿនលឿន និងសន្តិភាពនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។ មេរៀនពីអតីតកាល ប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជាបានកត់ត្រានូវភាពឈឺចាប់ជាច្រើនដែលបណ្តាលមកពីការឈ្លានពានរបស់ប្រទេសសៀម […]
ថៃ កាន់តែចូលអន្ទាក់ច្បាប់អន្តរជាតិ
ការបញ្ជូនកម្លាំងកាន់អាវុធគ្រប់ដៃ និងគ្រឿងចក្រ ចូលក្នុងតំបន់អានសេះ និងតំបន់ផ្សេងទៀត ហើយថែមទាំងបានរាយបន្លាលួស ដែលជាដែនអធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជា នៅវេលាម៉ោង១១ព្រឹក ថ្ងៃទី៤ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ បើទោះបីជាកងកម្លាំងកម្ពុជាហាមឃាត់យ៉ាងខ្លាំងខ្លាក៏ដោយនោះ គឺ ថៃខ្លួនឯងទេ៖ ១.ថៃកំពុងដើរចូលអន្ទាក់ច្បាប់អន្តរជាតិកាន់តែជ្រៅទៅៗ ជាប្រៀបឈ្នះរបស់កម្ពុជានៅតុលាការអន្តរជាតិ។ យើងអនុវត្តយុទ្ធសាស្ត្រ«បន្លាយខ្សែឱ្យវែងចាប់ត្រីធំ»។ ថៃគឺជាត្រី ដែលកម្ពុជាអង្គុយស្ទូច និងរង់ចាំវាត់។ ២.ថៃប្រឈមនឹង«បទឈ្លានពានរដ្ឋអធិបតេយ្យ»តាមច្បាប់អន្តរជាតិ។ សូមចាំថា រាល់ប្រតិបត្តិការយោធាលើបូរណភាពដែនដីរដ្ឋដទៃ ដោយគ្មានការយល់ព្រម គឺជាការឈ្លានពាន។ សកម្មភាពនេះ […]
ឈ្មោះ ប៊ុនស៊ីន ផាតក្លាង នឹងត្រូវចារទុកក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្ត ជាអ្នកបង្កាត់ភ្លើងសង្រ្គាមបង្ហូរឈាម៥ថ្ងៃ តាមព្រំដែនខ្មែរ-ថៃ ហើយកម្មរបស់គាត់នឹងបន្តលងចិត្តរបស់គាត់តទៅមុខទៀត
ឧត្តមសេនីយ៍ ប៊ុនស៊ីន ផាតក្លាង មេទ័ពភូមិភាគ២ថៃ គឺជាតួអង្គដ៏លេចធ្លោម្នាក់ នៅក្នុងឈុត ភ្លើងសង្រ្គាម៥ថ្ងៃតាមព្រំដែនខ្មែរ-ថៃ ដែលរៀបចំឡើងដោយក្រុមអ្នកនិពន្ធនៅក្រុងបាងកក (អំណាចស្រមោល) ដែលយើងមើលមិនឃើញច្បាស់ នៅក្នុងសាច់រឿង ការដណ្តើមអំណាចគ្នាក្នុងនយោបាយថៃ។ មើលទំនងទៅ ឈុតនេះចប់ហើយ ដោយសារតែការប្រយុទ្ធដ៏អង់អាចក្លាហានរបស់វីរកងទ័ពខ្មែរ ភាពមោះមុតនិងឈ្លាសវៃនៃរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងការស្នេហាជាតិស្រុះគ្នានៃប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ បូករួមនឹងសំពាធ របស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិក ដូណាល់ ត្រាំ ព្រមទាំងការដឹងឮនិងយកចិត្តទុកដាក់ពីសហគមន៍អន្តរជាតិ។ឈុតឆាកបន្តនៃល្បែងដណ្តើមអំណាចគ្នាក្នុងនយោបាយផ្ទៃក្នុងថៃនឹងកើតឡើងច្រើននៅទីក្រុងបាងកកនាពេលខាងមុខដ៏ខ្លី។ គួរឱ្យសោកស្តាយ ឈុតឆាក ដែលលោក […]

